Spółka ▪ Uwagi ogólne

Odpowiednikiem polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Niemczech jest spółka GmbH – Gesellschaft mit beschränkter Haftung. Spółka ta posiada osobowość prawną. Oznacza to, że jej byt prawny jest niezależny od osób wspólników. Skład wspólników może być zmienny. Spółka może składać się z tylko z jednego wspólnika, tzw. Ein-Mann-GmbH lub z większej ilości wspólników. Wspólnikami mogą być zarówno osoby fizyczne, jak również osoby prawne (np. inne spółki prawa niemieckiego, a także spółki zagraniczne).

W przypadku wspólników będących zagranicznymi osobami prawnymi pewne problemy mogą pojawić się w stosunku do spółek spoza Unii Europejskiej. Przy zawieraniu umowy spółki GmbH niezbędne jest bowiem wykazanie legitymacji przez osoby działające w imieniu wspólnika będącego zagraniczną spółką.

Osobowość prawną spółka GmbH uzyskuje z chwilą wpisu do niemieckiego rejestru handlowego Handelsregister. Dopiero z chwilą wpisu do rejestru handlowego odpowiedzialność za zobowiązania spółki przejmuje sama spółka. Od chwili wpisu do rejestru odpowiedzialność za zobowiązania spółki ogranicza się do wartości jej majątku. Należy mieć to na uwadze, jeżeli w okresie przed wpisem spółki do rejestru planowane jest zaciągnięcie jakichkolwiek zobowiązań. Kwestia osobistej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki zaciągnięte przed jej wpisem do rejestru jest dyskusyjna. Z tego też powodu, w ocenie Kancelarii najlepiej w okresie pomiędzy zawarciem umowy spółki, a jej wpisem do rejestru powstrzymać się od zaciągania jakichkolwiek zobowiązań.

W praktyce MAJEWSKI Kancelaria Prawna poddajemy analizie prawnej różne zagadnienia z zakresu niemieckiego prawa korporacyjnego. Jednym z takich zagadnień jest ocena prawna możliwości rezygnacji ze sprawowania funkcji członka zarządu w niemieckiej spółce GmbH - Amtsniederlegung.

Często rezygnacja z funkcji członka zarządu – Geschäftsführer jest decyzją nagłą, wymuszoną wyjątkowymi okolicznościami. Rezygnacja z funkcji członka zarządu w niemieckiej spółce GmbH zwykle dotyczy osób, które pomimo zasiadania w zarządzie niemieckiej spółki nie widzą możliwości realnego oddziaływania na jej działalność przy jednoczesnym ponoszeniu szerokiej odpowiedzialności. Tytułem przykładu można wskazać presję ze strony wspólników, aby zarząd spółki GmbH nie składał wniosku o ogłoszenie upadłości – Insolvenzantrag, pomimo przesłanek do ogłoszenia upadłości. W takich sytuacjach często dochodzi do próby rezygnacji z funkcji członka zarządu, które de facto przybiera postać porzucenia sprawowanej funkcji. Tego rodzaju zachowanie nie tylko nie zwalnia z odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie, ale może pociągać za sobą dodatkową odpowiedzialność odszkodowawczą wobec spółki – Schadensersatz.

Oprócz braku możliwości rzeczywistego oddziaływania na działalność spółki można wskazać wiele innych przyczyn rezygnacji z funkcji członka zarządu np. brak otrzymywania wynagrodzenia, chęć wystąpienia ze spółki, próba ograniczenia lub uniknięcia odpowiedzialności.