Poniższym artykułem Kancelaria rozpoczyna cykl artykułów poświęconych wybranym zagadnieniom niemieckiego prawa upadłościowego. Stosunkowo liczną część spraw prowadzonych przez Kancelarię w Niemczech stanowią sprawy z zakresu niemieckiego prawa upadłościowego – Insolvenzrecht.
Z perspektywy polskiej firmy w pierwszej kolejności znaczenie będzie miało ustalenie dlaczego niemiecki kontrahent nie reguluje wymagalnych należności. Jeżeli niemiecki dłużnik nie odpowiada na korespondencję E-Mail lub Fax, nikt w firmie niemieckiego kontrahenta nie odbiera telefonów to z dużym prawdopodobieństwem można zakładać, że został już złożony wniosek o ogłoszenie upadłości i zaspokojenie naszych należności nastąpi najprawdopodobniej w ramach postępowania upadłościowego, o ile dłużnik posiada majątek wystarczający na zaspokojenie kosztów postępowania.
W przypadku ogłoszenia upadłości niemieckiego dłużnika zostaje powołany syndyk – Insolvenzverwalter, który w uproszczeniu przejmuje kontrolę na firmą dłużnika. Jednym z obowiązków syndyka jest konieczność powiadomienia wierzycieli o toczącym się postępowaniu upadłościowym i wezwanie ich do zgłaszania wierzytelności. Zdarza się jednak, że pomimo ogłoszenia upadłości niemiecki syndyk nie wysyła do naszej firmy będącej wierzycielem zawiadomienia o toczącym się postępowaniu upadłościowym wraz z informacją o możliwości zgłoszenia wierzytelności. Z praktyki Kancelarii wynika, że nawet, jeżeli jako wierzyciel mamy podejrzenie o upadłości naszego niemieckiego kontrahenta to warto ponawiać pisemnie wezwania do zapłaty, nie tylko za pośrednictwem faxu lub korespondencji E-Mail, ale przede wszystkim tradycyjną pocztą. Wezwanie do zapłaty może przejąć syndyk, który z różnych powodów np. braku uwidocznienia przez dłużnika wierzytelności w księgach, może nie mieć wiedzy o należności naszej firmy. Alternatywą do wysyłania wezwań do zapłaty będzie śledzenie ogłoszeń w niemieckim portalu urzędowym, w którym są zamieszczane ogłoszenia z całych Niemiec o upadłości danego podmiotu ze wskazaniem danych syndyka i terminem zgłaszania wierzytelności.
Niemieccy syndycy wraz z zawiadomieniem o ogłoszeniu upadłości przesyłają wierzycielom formularz zgłoszenia wierzytelności - Formular zur Forderungsanmeldung im Insolvenzverfahren. Stosowanie formularza z całą pewnością upraszcza zgłoszenie wierzytelności. Z doświadczenia Kancelarii wynika jednak, że warto powierzyć dokonanie zgłoszenia wierzytelności profesjonaliście, w szczególności jeżeli wierzytelność opiewa na wysoką kwotę, może mieć charakter sporny lub wynika ze skomplikowanych stosunków prawnych, jak np. roboty budowlane. Wskazać należy, że zgłoszenie wierzytelności zastępuje niejako powództwo i stanowi uproszczoną formę dochodzenia roszczeń. To wierzyciel posiada najlepszą wiedzę na temat swojej wierzytelności i w odpowiedni sposób powinien ją przedstawić syndykowi, aby syndyk nie miał wątpliwości, czy należy ją uznać.
Konsekwencją nieprawidłowego zgłoszenia wierzytelności przez dłużnika będzie w najlepszym przypadku tymczasowe zakwestionowanie wierzytelności przez syndyka, wówczas z wyciągu z tabeli rozpoznamy zwrot - Forderung vorläufig bestritten, a w najgorszym zakwestionowanie wierzytelności przez syndyka - Bestritten in voller Höhe vom Verwalter. Z tego też powodu należy dokładnie zapoznać się wyciągiem z tabeli – Tabellenauszug.
W przypadku nieuznania wierzytelności przez syndyka wierzycielowi pozostaje wytoczenie powództwa i poniesienie jego kosztów.
Nasza Kancelaria od wielu lat doradza w sprawach upadłościowych zarówno w Polsce jak i w Niemczech.
Berlin, dnia 10.05.2017 r.
Paweł Majewski, LL.M. (Universität Potsdam)
Radca Prawny / Polnischer Anwalt (Mitglied der Rechtsanwaltskammer Berlin)