Niektórzy z wierzycieli dowiadują się o upadłości swojego niemieckiego kontrahenta dopiero po upływie terminu do zgłoszenia wierzytelności. Przyczyny takiego stanu rzeczy mogą być różne. Często wynika to z nieprawidłowości w księgowości, a mianowicie zarząd upadłego skoncentrowany jest na przygotowaniach do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i napływające dokumenty (m.in. faktury) nie są już przekazywane do księgowości, ani tym bardziej księgowane. Może się również okazać, że jako wierzyciel, pomimo wykonania usługi nie zdążyliśmy wystawić jeszcze faktury, a nasz niemiecki kontrahent w międzyczasie złożył wniosek o ogłoszenie upadłości. W konsekwencji niemiecki syndyk nie będzie posiadał wiedzy o wierzytelności naszej firmy i nie poinformuje nas o możliwości zgłaszania wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.
Generalnie prawo niemieckie upadłościowe nie wyłącza możliwości zgłoszenia wierzytelności w Niemczech po upływie wyznaczonego terminu – Anmeldefrist lub nawet po terminie wyznaczonym na badanie wierzytelności – Prüfungstermin. Powyższe wynika wprost z § 177 ust. 1 niemieckiego prawa upadłościowego. Niemniej wierzyciel zgłaszający wierzytelność po terminie będzie musiał się liczyć z poniesieniem kosztów zgłoszenia wierzytelności po terminie. Koszt ten wynosi co do zasady 20 EURO, o ile wierzytelność zostanie zgłoszona przed terminem końcowym – Schlusstermin, na którym odbywa się końcowe zgromadzenie wierzycieli. Zgłoszenie wierzytelności jest również możliwe po tzw. terminie końcowym, jednakże w takim wypadku koszty, które musi ponieść wierzyciel są dużo większe, gdyż obejmują koszty publikacji – öffentliche Bekanntmachungen oraz dodatkowe wynagrodzenie syndyka (za D. Speciovus [w.] E. Braun (red.), Insolvenzornung (InsO). Kommentar, C.H.Beck 2017, S. 1006).
W naszej ocenie w przypadku wierzytelności zgłaszanych po terminie należy zachować podwyższoną staranność, co do ich odpowiedniego udokumentowania, gdyż brak zawiadomienia o możliwości zgłaszania wierzytelności może wskazywać, że taka wierzytelność jest przez dłużnika uznawana za sporną lub jak wskazano powyżej w dokumentacji księgowej upadłego w Niemczech brak jest dokumentów dotyczących wierzytelności.
Poznań, Berlin, Szczecin dnia 15.04.2019 r.
Paweł Majewski, LL.M. (Universität Potsdam)
Radca Prawny / Polnischer Anwalt (Mitglied der Rechtsanwaltskammer Berlin)
