Na kanwie jednej z prowadzonych spraw Kancelaria analizowała zagadnienie kwoty wolnej od zajęcia w niemieckim postępowaniu upadłościowym. Kwota wolna od zajęcia jest to kwota wynagrodzenia otrzymywanego przez dłużnika, która nie podlega wyegzekwowaniu przez komornika w niemieckim postępowaniu egzekucyjnym.
Zgodnie § 36 ust. 1 niemieckiej ustawy prawo upadłościowe – Insolvenzordnung – (skrót InsO) przedmioty, które nie podlegają egzekucji, nie wchodzą w skład masy upadłości. Przepisy §§ 850, 850a, 850c, 850e, 850f ust. 1, §§ 850g do 850l, 851c, 851d, 899 do 904, 905 zdanie 1 i 3 oraz § 906 ust. 2 do 4 niemieckiego kodeksu postępowania cywilnego (ZPO) stosuje się odpowiednio. Rozporządzenia dłużnika dotyczące należności, które nie są objęte zajęciem zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego dotyczącymi konta wolnego od zajęcia, nie wymagają dla swej skuteczności zwolnienia tych należności przez syndyka masy upadłości. Innymi słowy uzyskiwane przez dłużnika dochody po ogłoszeniu upadłości wchodzą w skład masy upadłości w zakresie w jakim podlegają egzekucji. Z tego powodu do masy upadłości wchodzi tylko część bieżących dochodów, które przewyższają kwotę wolną od zajęcia wskazaną w § 850c ZPO (tak Ch. Seiler [w:] Thomas, Putzo (red.), Zivilprozessordnung. Kommentar, 36. Wyd., C.H.Beck, s. 1180 i wskazana tam literatura).
Kwotę wolną od zajęcia w niemieckim postępowaniu reguluje § 850c niemieckiego kodeksu postępowania cywilnego – Zivilprozessordnung (skrót ZPO). Zgodnie z § 850c ust. 1 pkt 1 ZPO dochód z umowy od pracę jest wolny od zajęcia jeżeli, w zależności od okresu za który jest wypłacany nie przekracza kwoty większej niż 1.491,75 EURO. Jeżeli dłużnik posiada na utrzymaniu członka rodziny kwota wolna od zajęcia zwiększa się o 560,90 EURO (§ 850c ust. 2 pkt 1 ZPO). Kwota wolna od zajęcia może ulegać zwiększeniu w zależności od liczby osób będących na utrzymaniu dłużnika.
Ciekawostką dotyczącą niemieckiego postępowania egzekucyjnego jest to, że ustawowa kwota wolna od zajęcia nie podlega obniżeniu nawet jeżeli dłużnik ma miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa (tak K. Stöber [w:] Zöller (red.), Zivilprozessordnung. Kommentar, 29. Wyd. Dr. Otto Schmidt, s. 1982 i wskazane tam orzeczenia). Chodzi na przykład o taką sytuację, że dłużnik mieszka na przykład w Polsce lub w Czechach, a dojeżdża do pracy w Niemczech. Koszty utrzymania w Polsce lub w Czechach są często niższe niż w Niemczech.
Ponieważ kwota wolna od zajęcia jest aktualizowana co roku wskazać należy, że podana powyżej kwota wolna od zajęcia jest aktualna na dzień sporządzenia artykułu.
Szczecin, Poznań, Berlin, dnia 04.06.2024 r.
MAJEWSKI Kancelaria Prawna
