Na różnych etapach dochodzenia roszczenia od dłużnika w Niemczech może pojawić się z jego strony propozycja polubownego uregulowania spłaty zadłużenia. Często zdarza się, że taka propozycja ma na celu tylko odłożenie w czasie spłaty zadłużenia i pomimo podpisania ugody płatność żadnej z rat nie następuje. Jeżeli zdecydujemy się na podpisanie takiej ugody powinniśmy monitorować terminy płatności i w przypadku bezskutecznego ich upływu podjąć zdecydowane działania prawne w celu wyegzekwowania należności w Niemczech. Należy bowiem mieć na uwadze, że postępowania sądowe nawet w Niemczech też wymagają czasu. Zwłoka w dochodzeniu roszczenia może doprowadzić m.in. do trudności dowodowych, utraty roszczenia na skutek jego przedawnienia, niemożliwości uzyskania zaspokojenia roszczenia na skutek upadłości lub niewypłacalności dłużnika.

W niniejszym artykule chcielibyśmy jednak zwrócić Państwu uwagę na inny aspekt polubownego uregulowania zapłaty należności, a mianowicie zawarcie ugody z dłużnikiem wobec którego uzyskaliśmy już prawomocny wyrok w Niemczech i który zaproponował nam polubowną zapłatę, aby uniknąć wyegzekwowania należności na drodze postępowania egzekucyjnego. Jeżeli przystaniemy na takie rozwiązanie może się okazać, że w pewnych sytuacjach będziemy zmuszeni do zwrotu otrzymanej w ten sposób zapłaty. Taka sytuacja może zachodzić, jeżeli dłużnik w Niemczech był zagrożony upadłością i po otrzymaniu przez nas należności został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości, a następnie została ogłoszona upadłość wobec dłużnika.

W ostatnim czasie na stronie www.prawnik-niemcy.com.pl dużo uwagi poświęciliśmy różnym aspektom niemieckiego prawa upadłościowego. Wskazywaliśmy m.in. na obowiązki zarządu niemieckiej spółki GmbH związane z koniecznością bieżącego monitorowania sytuacji finansowej w przypadku zagrożenia upadłością lub problemami z płynnością. Stosunkowo powszechnym zachowaniem zarządów spółek obserwowanym przynajmniej z perspektywy Kancelarii jest udzielanie kontrahentom dalszych zleceń pomimo zagrożenia upadłością lub świadomością niemożliwości wywiązania się z obowiązku zapłaty za wykonane zlecenie lub usługi.

Odpowiedzialność karna w Niemczech

Oprócz możliwości poniesienia osobistej odpowiedzialności majątkowej przez zarząd spółki za zobowiązania spółki, z niezłożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości w Niemczech może wiązać się również konieczność poniesienia odpowiedzialności karnej. Zgodnie z treścią § 15a ust. 4 InsO niemieckiego prawa upadłościowego karą pozbawienia wolności do lat trzech lub karą grzywny zagrożony jest ten, kto wbrew postanowieniom ust. 1 zd. 1, w związku z ust. 2 i ust. 3, nie złoży wniosku o ogłoszenie upadłości lub nie złoży go w terminie lub nie złoży go prawidłowo. Niezłożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości mogą towarzyszyć również inne przestępstwa. W pewnych przypadkach udzielenie zlecenia na wykonanie kosztownych prac budowlanych w sytuacji niewypłacalności spółki może być przedmiotem przestępstwa oszustwa – Betrug.

Roszczenia cywilne w postępowaniu karnym w Niemczech

W sprawach upadłościowych na terenie Niemiec obok zgłoszenia wierzytelności, zwłaszcza jeżeli polska firma poniosła znaczną szkodę badamy również, czy nie zachodzą przesłanki do złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa w Niemczech wobec zarządu upadłego. Niemieckie prawo karne przewiduje możliwość, podobnie jak ma to miejsce w polskim prawie karnym, dochodzenia przez pokrzywdzonego odszkodowania w postępowaniu karnym w tzw. postępowaniu adhezyjnym – Adhäsionsverfahren. Zaletę postępowania adhezyjnego jest to, że roszczenia o charakterze cywilnoprawnym mogą być dochodzone w postępowaniu karnym w Niemczech bez konieczności wytaczania osobnego powództwa cywilnego przed sądem cywilnym.